Historia Facebooka — kiedy powstał Facebook i jak stał się tak potężnym

Czy kiedykolwiek zastanawiałeś się, jak zaczęła się historia Facebooka? To dziś najpopularniejsza platforma społecznościowa na świecie, od której tak naprawdę wszystko się rozpoczęło, a dzięki niej rozwijały się kolejne media społecznościowe. Wszystko zaczęło się w pokoju Marka Zuckerberga na Uniwersytecie Harvarda, gdzie stworzył kod, który stał się początkiem rewolucji w komunikacji. Od tego momentu Facebook nieustannie się rozrastał, przechodząc od skromnego projektu ograniczonego do jednej uczelni, aż po osiągnięcie globalnej dominacji.

TheFacebook — początek historii 

Jak powszechnie wiadomo, kariera Marka Zuckerberga rozpoczęła się bardzo szybko. To właśnie podczas studiów na prestiżowym Uniwersytecie Harvarda narodził się Facebook. Co ciekawe, nie był to pierwszy projekt stworzony przez Zuckerberga. Wcześniej opracował m.in. Coursematch, aplikację dostarczającą informacje o zajęciach uczelnianych.

4 lutego 2004 uznaje się za oficjalną datę powstania Facebooka, choć wokół tego wydarzenia narosło wiele kontrowersji. Zuckerberg został oskarżony o kradzież pomysłu, ponieważ wcześniej współpracował przy projekcie HarvardConnection, który miał być społecznościową platformą dla studentów.

Thefacebook, bo tak nazywał się serwis na początku, odniósł spektakularny sukces już w ciągu dwóch dni od uruchomienia. Nazwa nawiązywała do uczelnianych katalogów zwanych Face Books, które miały pomagać studentom w poznawaniu akademickiej społeczności. Na początku serwis był dostępny wyłącznie dla studentów Uniwersytetu Harvarda, ale już miesiąc później został otwarty na kolejne uczelnie. W czerwcu 2004 roku zespół Facebooka przeniósł się do Palo Alto w Dolinie Krzemowej, gdzie niskobudżetowy budynek z pięcioma sypialniami stał się siedzibą i domem dla Zuckerberga oraz jego współpracowników.

W 2004 roku Facebook nie zwalniał tempa, wprowadzając w sierpniu kolejną nowość. Serwis wzbogacił się o funkcję Wall, czyli tzw. ścianę, na której użytkownicy mogli publikować wiadomości dla swoich znajomych.

Zespół Zuckerberga zakończył ten rok z sukcesem – w grudniu platforma osiągnęła pierwszy milion użytkowników.

Współzałożyciele Facebooka

Mark Zuckerberg nie doskonalił Facebooka w pojedynkę. Współzałożycielami serwisu są:

• Dustin Moskovitz – przedsiębiorca, który opuścił Facebooka w 2008 roku, aby skupić się na rozwoju aplikacji Asana. W 2016 roku znalazł się na drugim miejscu w rankingu „America’s Richest Entrepreneurs Under 40”;
• Chris Hughes – bliski współpracownik Zuckerberga i rzecznik Facebooka, który później opuścił firmę, by w 2008 roku pracować nad kampanią prezydencką Baracka Obamy;
• Eduardo Saverin – Brazylijczyk, współzałożyciel B Capital Group, firmy zajmującej się inwestycjami venture capital. Saverin mieszka obecnie w Singapurze i zajął czwarte miejsce na tamtejszej liście najbogatszych ludzi według Forbesa.

Warto także wspomnieć o Andrew McCollumie, amerykańskim inwestorze i CEO internetowej platformy telewizyjnej Philo.

Nie można także zapomnieć, że Sean Parker odegrał istotną rolę w rozwoju Facebooka na jego wczesnym etapie. To on pomógł przekształcić projekt Zuckerberga w prawdziwą firmę, przede wszystkim poprzez pozyskiwanie funduszy od inwestorów. Parker został również pierwszym prezesem Facebooka. Jego kariera w firmie nie trwała jednak długo, ponieważ w 2005 roku opuścił zespół w wyniku skandalu związanego z narkotykami.

Nie masz Facebooka — nie istniejesz

W 2005 roku Facebook zrezygnował z przedrostka „The” i został po prostu wszystkim znany Facebook. Z kolei w 2006 roku serwis otworzył możliwość rejestracji dla każdego użytkownika posiadającego adres e-mail. Ten krok umożliwił dalszy dynamiczny wzrost liczby użytkowników na całym świecie. Było to przełomowe rozszerzenie, które sprawiło, że Facebook zaczął zdobywać popularność poza środowiskiem akademickim, zyskując uznanie wśród ludzi w różnym wieku i o różnych statusach społecznych. Od tego momentu rozwój serwisu nabrał nieodwracalnego tempa, a czasy przed jego powstaniem wydawały się coraz bardziej odległe. 

Pojawienie się przycisku „Lubię to” 

Gdyby zapytać, z czym kojarzy się Facebook, wielu z nas z pewnością wskazałoby na charakterystyczny przycisk „Lubię to”. Mało kto pamięta jednak, że ta funkcja nie była dostępna od samego początku. Jasnoniebieski kciuk, pozwalający użytkownikom wyrazić aprobatę dla posta, pojawił się dopiero po pięciu latach istnienia serwisu – w 2009 roku.

W 2016 roku dodano kolejne opcje reakcji: „Super”, „Ha ha”, „Wow”, „Przykro mi” i „Wrr”. Użytkownicy od lat domagali się również wprowadzenia przycisku „Nie lubię tego”, jednak Mark Zuckerberg niezmiennie odmawia tej opcji, argumentując, że mogłaby ona sprzyjać szerzeniu nienawiści i hejtu na platformie.

 

Przełomowe funkcje 

W miarę upływu czasu Facebook zaczął spełniać inne role, poza swoim pierwotnym zadaniem łatwego nawiązywania kontaktów. Mark Zuckerberg, jako jego twórca, zadbał o to, by platforma na długo pozostała nieodłącznym elementem naszego życia. Nowe funkcje systematycznie wprowadzane na przestrzeni lat sprawiają, że nawet wiele lat po jej uruchomieniu, użytkownicy wciąż mają powody, aby regularnie wracać do serwisu. Jakie są najważniejsze funkcje, które zostały wprowadzone na Facebooka? 

• Marketplace (2007) — wprowadzenie wczesnej wersji Marketplace, która umożliwiała użytkownikom wymianę i sprzedaż rzeczy używanych. 
• Video (2007) — pojawienie się możliwości dodawania i udostępniania filmów na platformie. 
• Facebook Ads (2007) – system pozwalający na płatną promocję produktów i usług przez firmy oraz prowadzenie kampanii reklamowych. 
• Chat (2008) — pojawia się możliwość rozmowy z innymi użytkownikami serwisu w czasie rzeczywistym przez chat. 
• Sekcja pytań (2010) — uruchomiona zostaje sekcja pytań, która pozwala zadawać pytania i otrzymywać odpowiedzi od wszystkich użytkowników Facebooka, nie tylko znajomych.
• Places (2010) — start nowej usługi, która pozwala dzielić się ze znajomymi historią odwiedzanych miejsc oraz udostępniać innym swoją lokalizację. 
• Oś czasu (2011) — przedstawienie nowego wyglądu profili użytkowników, umożliwiający prezentowanie najważniejszych momentów w życiu właściciela profilu. 
• Instant Articles (2015) – narzędzie umożliwiające łatwe publikowanie treści bezpośrednio przez wydawców na Facebooku. 
• Marketplace (2016) – aktualizacja Marketplace, umożliwiająca użytkownikom handel produktami lokalnymi. 
• Facebook Watch (2017) – wprowadzenie sekcji z treściami wideo, która umożliwia oglądanie seriali i programów. 
• Zbiórki pieniędzy (2017) – umożliwienie tworzenia zbiórek pieniędzy na cele charytatywne. 
• Facebook Reels (2021) – wprowadzenie „rolek” umożliwiających tworzenie i udostępnianie krótkich filmów. 

Facebook jako gigant technologiczny 

Wraz z zyskaniem ogromnej popularności, Facebook zaczął przyciągać uwagę dużych inwestorów i czołowych graczy technologicznych. W 2007 roku Microsoft zainwestował 240 milionów dolarów, co wyceniło Facebooka na 15 miliardów dolarów. Była to strategiczna inwestycja, która nie tylko dostarczyła dodatkowego kapitału, ale także umocniła współpracę między Facebookiem a Microsoftem, który stał się wyłącznym dostawcą reklam displayowych na platformie.

Facebook nie ograniczał się jednak tylko do rozwoju swojego głównego serwisu. W 2012 roku firma dokonała jednego z najważniejszych przejęć, nabywając aplikację Instagram za 1 miliard dolarów. Instagram, dynamicznie rosnąca platforma do dzielenia się zdjęciami, stał się istotną częścią ekosystemu Facebooka, przyciągając młodszą grupę użytkowników i stając się jednym z najważniejszych narzędzi komunikacji wizualnej na świecie.

Rok 2012 był również istotny ze względu na pierwszą ofertę publiczną (IPO) Facebooka. 18 maja 2012 roku firma zadebiutowała na giełdzie NASDAQ, co było jednym z największych IPO w historii, wyceniając Facebooka na 104 miliardy dolarów. Pomimo początkowych problemów technicznych, debiut giełdowy przyniósł firmie ogromne zasoby finansowe, które mogły być przeznaczone na dalszy rozwój i inwestycje.

Po wejściu na giełdę Facebook kontynuował strategię przejęć. W 2014 roku firma nabyła WhatsApp za 16 miliardów dolarów, co stało się jedną z największych transakcji w branży technologicznej. WhatsApp, z miliardami użytkowników na całym świecie, umocnił pozycję Facebooka na rynku komunikacji mobilnej. W tym samym roku Facebook kupił Oculus VR za 2 miliardy dolarów, co pokazało zainteresowanie firmy technologią wirtualnej rzeczywistości.

Meta, czyli zmiana nazwy 

W październiku 2021 roku Facebook zmienił nazwę na Meta. Decyzja ta była podyktowana chęcią poszerzenia działalności firmy poza ramy klasycznego serwisu społecznościowego i skupienia się na rozwijaniu technologii związanych z metawersum oraz rzeczywistością wirtualną i rozszerzoną. Nowa nazwa „Meta” odzwierciedla zobowiązanie firmy do tworzenia innowacyjnych wirtualnych doświadczeń, platform i narzędzi dla metawersum, które mają zrewolucjonizować sposób, w jaki ludzie nawiązują kontakty, pracują i korzystają z technologii. Facebook jako platforma społecznościowa wciąż funkcjonuje, natomiast Meta symbolizuje długoterminową wizję firmy, jej rozwój w nowe obszary technologiczne oraz dążenie do dotarcia do szerszej grupy użytkowników.

Kontrowersje wokół Facebooka

W miarę jak Facebook zyskiwał na znaczeniu, napotykał również poważne wyzwania i kontrowersje, które stały się centralnym punktem dyskusji wokół firmy w drugiej dekadzie XXI wieku. Główne problemy dotyczyły ochrony prywatności użytkowników i zarządzania danymi.

W 2018 roku wybuchł skandal związany z Cambridge Analytica, firmą, która nielegalnie pozyskała dane milionów użytkowników Facebooka i wykorzystała je do celów politycznych, w tym w kampanii prezydenckiej w USA w 2016 roku. Afera ta wywołała ogromne oburzenie na całym świecie, co zmusiło Facebooka do wprowadzenia szeregu zmian w polityce prywatności oraz zaostrzenia kontroli nad dostępem do danych przez zewnętrzne aplikacje.

Skandal doprowadził do wezwania Marka Zuckerberga do złożenia zeznań przed Kongresem Stanów Zjednoczonych i Parlamentem Europejskim, co podkreśliło globalną wagę problemów związanych z prywatnością w erze cyfrowej. Facebook został również ukarany rekordową grzywną w wysokości 5 miliardów dolarów przez Federalną Komisję Handlu (FTC) za naruszenie prywatności użytkowników.

Oprócz problemów z prywatnością Facebook musiał zmierzyć się z zarzutami o rozprzestrzenianie dezinformacji, szczególnie w okresach wyborczych. W 2016 roku platforma stała się narzędziem w rękach rosyjskich grup dezinformacyjnych, które manipulowały opinią publiczną w USA i innych krajach. W odpowiedzi na te zagrożenia Facebook podjął szereg działań, w tym współpracę z organizacjami zajmującymi się fact-checkingiem oraz poprawę algorytmów mających na celu wykrywanie fałszywych informacji.

Więcej na temat zagrożeń na Facebooku pisaliśmy w artykule: Ciemna strona Facebooka, czyli zagrożenia i manipulacje w mediach społecznościowych

Możliwości marketingowe Facebooka

Facebook, podobnie jak Instagram, stanowi dla marek potężne narzędzie promocji, z milionami aktywnych użytkowników. Mimo ogromnej liczby osób korzystających z tych serwisów precyzyjne kierowanie reklam do potencjalnych klientów nie stanowi problemu. Facebook oferuje zaawansowane możliwości targetowania, opierając się na takich kryteriach jak zachowania użytkowników, lokalizacja, płeć, wiek, język, a także interakcje z różnymi stronami, wydarzeniami czy aplikacjami. Co więcej, serwis umożliwia tworzenie grup niestandardowych odbiorców oraz szczegółowe targetowanie, np. z możliwością wykluczenia osób z określonych lokalizacji.

Wśród licznych opcji reklamowych, Facebook oferuje szeroki wybór formatów, takich jak zdjęcia, filmy, pokazy slajdów czy reklamy w Messengerze. Obejmuje także remarketing, system automatycznego wyboru najlepszego miejsca wyświetlania reklam, niski minimalny budżet oraz możliwość monitorowania statystyk kampanii.

Budowanie wizerunku marki w mediach społecznościowych to działania zarówno płatne, jak i organiczne. Prowadzenie firmowego profilu na Facebooku stwarza możliwość tworzenia bazy lojalnych odbiorców i podtrzymywania relacji z klientami. Dzięki temu firma może pokazywać, jak działa, jakie produkty oferuje, jakie nowości wprowadza na rynek oraz w jakich wydarzeniach uczestniczy. Komunikacja z klientami nie musi ograniczać się do ręcznej obsługi Messengera – warto wdrożyć chatbota, tworzyć angażujące posty i aktywnie rozmawiać z odbiorcami w komentarzach.

Jeśli chcesz w pełni wykorzystać potencjał reklam w uniwersum Meta, skontaktuj się z nami poprzez formularz kontaktowy. 

Przyszłość Facebooka – nowe technologie i globalna rola

Facebook, obecnie będący częścią Meta Platforms, nie przestaje się rozwijać i jest wciąż największym serwisem społecznościowym na świecie. Firma intensywnie inwestuje w technologie wirtualnej i rozszerzonej rzeczywistości, co otwiera nowe możliwości dla użytkowników i biznesów. Wprowadzenie narzędzi takich jak Facebook Reels czy wideo na żywo umożliwia użytkownikom tworzenie angażujących treści na szeroką skalę. Zuckerberg nieustannie stawia na innowacje, wprowadzając coraz to nowsze funkcje, które mają na celu utrzymanie Facebooka na pozycji lidera w świecie mediów społecznościowych.

Facebook, który początkowo był projektem akademickim, stał się potężnym globalnym narzędziem, które zmieniło sposób, w jaki komunikujemy się i prowadzimy działalność. Mimo wyzwań związanych z prywatnością, dezinformacją i rosnącą konkurencją, platforma nadal utrzymuje swoją pozycję jako jedno z najważniejszych narzędzi komunikacyjnych na świecie.