​Współczynnik Sortino

Współczynnik Sortino to miara oceny efektywności inwestycji, która analizuje stosunek zwrotu do ryzyka. W przeciwieństwie do współczynnika Sharpe’a bierze pod uwagę jedynie negatywne odchylenia od oczekiwanej stopy zwrotu. Oznacza to, że ignoruje wahania w górę, koncentrując się wyłącznie na ryzyku spadku wartości inwestycji.

Został opracowany przez Franka A. Sortino w celu zapewnienia precyzyjniejszego narzędzia do oceny ryzyka. Jego głównym celem jest pomoc inwestorom w określeniu, jak skutecznie portfel radzi sobie z ograniczaniem strat, zamiast skupiać się na całkowitej zmienności.

Główna różnica między współczynnikiem Sortino a współczynnikiem Sharpe’a polega na podejściu do ryzyka. Współczynnik Sharpe’a mierzy stosunek zwrotu do całkowitej zmienności portfela, traktując każde odchylenie od średniej jako ryzykowne. W przeciwieństwie do niego, współczynnik Sortino koncentruje się wyłącznie na ryzyku spadków, co czyni go bardziej przydatnym dla inwestorów, którzy chcą minimalizować możliwe straty.

Jak obliczyć współczynnik Sortino?

Obliczanie współczynnika Sortino opiera się na wzorze:

Współczynnik Sortino = (Rp – Rf) / σd

Gdzie:

  • Rp – średni zwrot z portfela inwestycyjnego,
  • Rf – stopa wolna od ryzyka lub minimalnie akceptowalna stopa zwrotu (MAR),
  • σd – semiodchylenie standardowe, czyli odchylenie standardowe negatywnych zwrotów portfela.

Do obliczenia współczynnika Sortino należy:

  1. Obliczyć średni zwrot portfela – suma zwrotów z danego okresu podzielona przez liczbę zwrotów.
  2. Wybrać stopę wolną od ryzyka – określić poziom zwrotu, poniżej którego inwestycja jest uznawana za niesatysfakcjonującą.
  3. Policzyć semiodchylenie standardowe – uwzględnić tylko negatywne odchylenia od MAR, wyliczając ich średnią wartość.
  4. Podstawić wartości do wzoru – wynik pokazuje relację zwrotu do ryzyka spadków.

Na przykład, jeśli średni zwrot portfela wynosi 8%, MAR to 3%, a semiodchylenie standardowe to 5%, to współczynnik Sortino wynosi:

(8% – 3%) / 5% = 1

Wynik 1 oznacza, że na każdy jednostkowy poziom ryzyka spadku przypada jeden punkt procentowy zwrotu ponad minimalnie akceptowalną stopę zwrotu.

Zastosowanie współczynnika Sortino

Współczynnik Sortino znajduje szerokie zastosowanie w analizie inwestycyjnej. Jest wykorzystywany przede wszystkim w branżach, w których kluczowe jest minimalizowanie ryzyka spadków.

W inwestycjach długoterminowych, takich jak fundusze emerytalne, pozwala ocenić stabilność strategii inwestycyjnej. W sektorze funduszy hedgingowych pomaga zarządzającym ocenić skuteczność zabezpieczeń portfela. Z kolei w venture capital może być stosowany do analizy ryzyka projektów startupowych.

Główną zaletą jego stosowania jest dostarczenie bardziej realistycznej oceny ryzyka w porównaniu do tradycyjnych miar zmienności. Pomaga inwestorom skupić się na realnym zagrożeniu utraty kapitału, zamiast na całkowitej fluktuacji rynku.

Ograniczenia współczynnika Sortino

Pomimo swoich zalet, współczynnik Sortino ma pewne ograniczenia, które warto wziąć pod uwagę przy interpretacji wyników.

Jednym z problemów jest subiektywny wybór minimalnej akceptowalnej stopy zwrotu (MAR). Inwestorzy mogą przyjąć różne wartości, co utrudnia porównywanie wyników między strategiami inwestycyjnymi.

Dodatkowo, współczynnik Sortino pomija pozytywne odchylenia zwrotu, przez co nie dostarcza pełnego obrazu zmienności inwestycji. W skrajnych przypadkach może prowadzić do niedoszacowania ryzyka.

Obliczenia wymagają dostępu do szczegółowych danych historycznych, co może stanowić barierę w przypadku nowych strategii inwestycyjnych lub rynków o ograniczonej historii notowań.

Zalety współczynnika Sortino

Współczynnik Sortino koncentruje się na ryzyku spadków, co czyni go bardziej użytecznym dla inwestorów dbających o ochronę kapitału. W przeciwieństwie do współczynnika Sharpe’a, nie penalizuje pozytywnych zwrotów.

Jego precyzyjne podejście do pomiaru ryzyka sprawia, że lepiej odzwierciedla realną efektywność inwestycji. Jest szczególnie przydatny dla zarządzających funduszami i inwestorów dążących do minimalizacji strat.

Dzięki elastyczności może być dostosowany do indywidualnych strategii inwestycyjnych. Inwestorzy mogą ustalać własne poziomy MAR, dostosowując metodykę analizy do swoich oczekiwań i tolerancji ryzyka.